tak

.

--------------------------------------------------
Note added at 52 mins (2022-12-30 15:44:10 GMT)
--------------------------------------------------

https://blogi.bossa.pl/2017/01/02/jak-zdobywano-gieldowy-dzi...

,,Tytuł publikacji można przetłumaczyć na polski jako „Ciemny geniusz Wall Street. Niezrozumiane życie Jaya Goulda, króla „baronów rozbójników””. Termin „baron rozbójnik” „ang. robber baron” został wymyślony w USA jako określenie XIX w. biznesmenów, którzy – zdaniem autorów terminu – bezwzględnie, wręcz „po trupach” dążyli do bogactwa. [...]"

--------------------------------------------------
Note added at 53 mins (2022-12-30 15:45:39 GMT)
--------------------------------------------------

https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8020977,jak-miliarder-...

,,Można powiedzieć, że niechęć do wysokich podatków Mellon wyniósł z domu. Jak opisuje autor w publikacji (jej polski tytuł to „Mit baronów rozbójników: nowe spojrzenie na wzrost wielkiego biznesu w Ameryce”) [...]"

Był to wiek pozłacany, nazwany tak od powieści o tym tytule, napisanej przez Mark Twain w 1873, który opowiada o chciwych przemysłowcach i skorumpowanych politykach. Rzeczywistemu wiekowi pozłacanemu przewodniczyli przedsiębiorcy znani jako „kapitanowie przemysłu” lub „baronowie rabusie”, zgodnie z różnymi punktami widzenia. - https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:JDyKxc...

---

Termin baron rabuś pochodzi od Raubritter (średniowiecznych rycerzy), średniowiecznych niemieckich panów, którzy naliczali nominalnie nielegalne opłaty drogowe (nieautoryzowane przez Świętego Cesarza Rzymskiego) na prymitywnych drogach przecinających ich ziemie lub większe opłaty wzdłuż Renu.

Metafora pojawiła się 9 lutego 1859 r., kiedy „New York Times” wykorzystał ją do scharakteryzowania praktyk biznesowych Corneliusa Vanderbilta. Historyk T.J. Stiles mówi, że metafora „przywołuje wizje tytanicznych monopolistów, którzy miażdżyli konkurentów, fałszowali rynki i korumpowali rząd.

Charles R. Geisst mówi: „w epoce darwinizmu Vanderbilt zyskał reputację grabieżcy, który nie brał do niewoli”. Hal Bridges powiedział, że termin ten reprezentuje ideę, że „liderzy biznesu w Stanach Zjednoczonych od około 1865 do 1900 roku ogólnie rzecz biorąc, byli zestawem chciwych łobuzów, którzy zwykle oszukiwali i rabowali inwestorów i konsumentów, korumpowali rząd, bezlitośnie walczyli między sobą i ogólnie prowadzili drapieżne działania porównywalne z działaniami baronów-rabusiów średniowiecznej Europy.”

Termin ten łączy pejoratywne zmysły przestępcy („rabusia”) i arystokraty („baronów”, którzy nie pełnią legalnej roli w republice). - http://andrzej-z-gdanska.szkolanawigatorow.pl/jak-sie-robi-o...

---

Oligarchowie w "państwowej" gospodarce Rosji odgrywają bardzo ważną rolę. Zarządzają majątkiem państwa, ale też dbają o to, żeby do jego kasy płynęły podatki, co przy słabości rosyjskich instytucji państwowych nie jest wcale takie oczywiste. Dbają o to, żeby majątek "nie wyciekał", a równocześnie w zamian za lojalność mogą w nieograniczony sposób wykorzystywać go do budowania własnego bogactwa. Bo - jak mówił o amerykańskich oligarchach niegdysiejszy prezydent USA Herbert Hoover - "są cholernie chciwi". Nielojalność jest natomiast surowo karana. Przekonał się o tym Michaił Chodorkowski.
Anders Aslund twierdzi, że w USA w swoim czasie oligarchowie także odgrywali ważną rolę. Po wojnie secesyjnej "baronowie rabusie" (to z kolei określenie ze średniowiecznych Niemiec) jak Cornelius Vanderbilt, John Rockefeller czy Andrew Carnegie zbudowali transportową, naftową i hutniczą potęgę gospodarki. Anders Aslund wnioskuje więc, że ustrój oligarchiczny jest związany z pewnym etapem rozwoju gospodarki i społeczeństwa - określanym jako etap "średniego rozwoju".

Czytaj więcej na https://biznes.interia.pl/gospodarka/news-ekonomisci-panstwo...

Określenie poopularne w polskich mediach, np.
https://natemat.pl/55,krwiozerczy-kapitalista-mitt-romney-cz...