ProZ.com translation contests »
2014 annual ProZ.com translation contest: "Celebrations" » English to Kazakh

Competition in this pair is now closed.

Discussion and feedback about the competition in this language pair may now be provided by visiting the "Discussion & feedback" page for this pair. Entries may also be individually discussed by clicking the "Discuss" link next to any listed entry.

Source text in English

Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.

Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.

Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.

Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.

Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle.

Winning entries could not be determined in this language pair.

There was 1 entry submitted in this pair during the submission phase. Not enough entries were submitted for this pair to advance to the finals round, and it was therefore not possible to determine a winner.

Competition in this pair is now closed.

Entries (1 total) — Expand all entries

Ла Томатино төңкерісіне негіз болған алғашқы қызанақты лақтыруды кім бастады екен? Бәлкім, ол Франко көтерілісіне, әлде бақылаудан шыққан карнавалға қарсылық шарасы болар. Аңыздың кең тараған нұсқасына сенер болсақ, 1945 жылы Лос Гигантэ фестивалі барысында (қағаз қолғаппен саусақтарға кигізіліп басқарылатын қуыршақтардың шеруі), жергілікті тұрғындардан бірнеше адам жұрттың назарын өзіне аудару үшін төбелес шығарады. Кенет олардың біреуі сол маңда тұрған көкөніс салынған жүк арбасын байқап қалады да, ішінен қып-қызыл боп піскен қызанақтарды алып, жүргіншілерге лақтыра бастайды. Басында жағдайды бағамдап үлгере алмаған көрермендер де қызанақ лақтыру қойылымы жаппай сипатқа ие болғанша ортаны толтыра берді. Жаппай тәртіпсіздікке ұйытқы болған бастамашыларға қызанақтардың иелері - кәсіпкерлерге келтірген шығындарын өтеуге тура келгенмен, бұл жағдай қызанақ лақтыру қойылымының жыл сайын қайталанып, жаңа дәстүрдің қалыптасуына кедергі бола алған жоқ.

Жағдайдың бұлай ушығып, бақылаудан шығуынан қауіптенген билік өкілдері аз ғана кідірістен соң, бақылау шараларын күшейтіп, 1950 жылы жаппай тәртіпсіздіктерге қарсы заңдарды қолданысқа енгізе бастады. 1951 жылы жүгенсіз кеткендердің бір тобы қамауға алынғанмен, қоғамның наразылығының, талап етуінің арқасында бостандыққа шықты. Қызанақ лақтырысу ойынына тыйым салатын жарлықтарға қарсылық ретінде, 1957 жылы оны қолдаушылар қызанақты табытқа салып, сайқымазақ сорақы шеру ұйымдастырды.Кейінірек, жергілікті билік "қызанақпен атысу" дәстүріне қатысты бірқатар жарғылар қабылдап, оны жыл сайын өткізуге рұқсат берді.

Қызанақпен атысу ең негізгі оқиға болғанымен, жалпы фестивальдің ауқымы аптаға созылған жалпыұлттық мерекелік сипатқа ие болды. Фестиваль кезінде Буноль қаласы әулиелерінің - Виргин Мэри, Әулие Луис Бертарнд мейрамы, испандық мәнердегі думандатқан шерулер мен отшашулар өткізіледі. Бұл сайыстың алдында қатысушылар күш-жігер жинаулары үшін, дәстүрдің ажырамас бөлігі ретінде әйгілі Валенсия символы "паэля" - күріш, теңіз өнімдері, шафран және зәйтүн майынан әзірленген тағам ұсынылады.

Қазіргі кезде, "қызанақ фестивалін" өткізу үшін билік тарапынан ешқандай қысым көрсетілмейді, тек қана енгізілген шектен шықпаса болды. Ұйымдастырушылардың бұл сайыстың қызығына берілгендігі соншалық, жыл сайын өтеті фестивальға арнап қызанақтың дәмсіз, арзан түрін өсіруді қолға алды. Фестиваль шамамен азанғы сағат 10-дарда басталады. Сайысқа қатысушылар алдымен cабын жағылған бағанға өрмелеп, төбедегі
етті алудан жарысады. Көрермендер әндете және билей жүріп, бағанға өрмелеушілерге су шашыратады. Шіркеудегі сағат тілі талтүсті көрсеткен кезде, қызанақ тиелген жүк машиналары қалаға қарай бет ала бастайды.
Сол кезде әр жерден: "Қызанақ, қызанақ" деп айқайлаған дауыстар біртұтас хорға айналады.

Сонымен, су шашулармен думандатқан басты оқиға орын алады. Ойыншылар бір-біріне бар екпіндеріменқызанақтарды жаудырады.
Entry #18470 — Discuss 0 — Variant: Not specified
Entry tagging:
  • No "like" tags